BLOGGERS HELP

O

30 Μαΐ 2014

Καραβάν Σαράι: το μυθικό κτίριο της Θεσσαλονίκης που θέλουν να αγοράσουν Τούρκοι επενδυτές [Εικόνες]


Τουριστικά ακίνητα της Βόρειας Ελλάδας, κυρίως ξενοδοχειακές μονάδες 4 και 5 αστέρων, αλλά και το γνωστό Καραβάν Σαράι, αναζητούν επενδυτές από την Τουρκία με σκοπό την πώληση, μίσθωση, συνεκμετάλλευση ή άλλες συνεργασίες.

Τούρκοι επενδυτές ψάχνουν
Τα εν λόγω ακίνητα είναι περίπου δέκα και θα παρουσιαστούν σε ειδική εκδήλωση που οργανώνεται στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Μαΐου. Σε αυτά συγκαταλέγονται ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης, της Χαλκιδικής, της Πιερίας, της Θάσου και της Αλεξανδρούπολης.
Το ιστορικό πανδοχείο
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει το κτιριακό συγκρότημα που έμεινε γνωστό με το όνομα Καραβάν Σαράι, καθώς κατασκευάστηκε πάνω στα ερείπια παλαιότερου κτιρίου του 15ου αιώνα, το οποίο -όπως εξάλλου προδίδει το όνομά του- λειτούργησε (και) ως πανδοχείο. Σε τμήμα του Καραβάν Σαράι στεγάζονταν μέχρι πρότινος, το δημαρχείο Θεσσαλονίκης, στο γωνιακό τμήμα επί των οδών Βενιζέλου και Βαμβακά. Το Δημαρχείο στεγάστηκε εκεί επί 53 χρόνια, από το 1958 έως και το 2011.
«Πρόκειται για μια συντονισμένη ενέργεια που διευκολύνει τους δυνητικά υποψήφιους επενδυτές να γνωρίσουν τις προοπτικές που υπάρχουν στον τουριστικό τομέα της βόρειας Ελλάδας» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Σαπουντζής, ιδρυτής της εταιρείας Tourism Plus, που σε συνεργασία με την εταιρεία «Μαμάρας και Συνεργάτες» και την Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων Τουρκίας- TURSAB, διοργανώνουν την εκδήλωση στην Κωνσταντινούπολη με τίτλο: «Greek Properties- Turkish Tourism Investors Event».
Οι δύο εταιρείες είναι μέλη του Ελληνοτουρκικού Επιμελητηρίου Β. Ελλάδος και είναι η πρώτη φορά που επιχειρούν αυτό το «άνοιγμα» στην αγορά της γείτονος.
«Απευθυνόμαστε στην αγορά της Τουρκίας καθώς έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον. Από τη μια, η οικονομία της Τουρκίας που ανθίζει και από την άλλη, το γεγονός ότι, όλο και περισσότεροι Τούρκοι επιλέγουν την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό, αγαπούν τη χώρα και θαυμάζουν τον πολιτισμό της», πρόσθεσε ο κ.Σαπουντζής.
Τι είναι το Καραβάν Σαράι
Το κτίριο βρίσκεται στη γωνία των οδών Βενιζέλου και Βαμβακά, στα βόρεια του Τζαμιού Χατζά Μπέη (15ος αιων.), γνωστού σε όλους ως Αλκαζάρ. Στην ίδια θέση βρίσκονταν το Καραβάν-σαράι από όπου πήρε την ονομασία της και όλη η γύρω περιοχή.
Επί τουρκοκρατίας αναφέρονται δυο Καραβάν Σαράι   (Πηγές του 16ου αιώνα), το «μικρό» και το «μεγάλο». Τα σεράγια ήταν πανδοχεία που φιλοξενούσαν ταξιδιώτες και μέσα στο χρόνο εξελίχθηκαν και σε εμπορικά κέντρα. Διέθεταν καταστήματα, δωμάτια, εσωτερική αυλή και στοές. Ο αριθμός παρόμοιων κτιρίων που λειτουργούσαν στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, δεν είναι γνωστός.
Ένας μυθικός τόπος
Οι πρώτοι μελετητές του Καραβάν Σαράι (οι αρχαιολόγοι Textier και Pullan), οι οποίοι δίνουν και τα σχέδια του κτίσματος κάνουν τη δημοσίευση όψης και κάτοψης του κτιρίου το 1864 και αυτή είναι η μόνη μαρτυρία που έχουμε ότι το Καραβάν Σαράι υπήρχε τότε, αλλά χωρίς να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν οι μελετητές είχαν δει όντως το Καραβάν Σαράι εν λειτουργία ή τα ερείπιά του. Πάντως σε χάρτη της Θεσσαλονίκης από την δεκαετία του 1870 (του μηχανικού Βερνιέσκι), το Καραβάν Σεράι δεν επισημαίνεται, άρα ίσως να μην υπήρχε πια.
Πριν από το 1923 είχε εκπονηθεί μελέτη για νέο κτίσμα από τον αρχιτέκτονα Δελλαδέστιμα, η οποία εγκρίθηκε και από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Η μελέτη προέβλεπε την κατασκευή ισογείου και 3 ορόφων, ενώ είχε τεθεί ως προϋπόθεση η προσαρμογή της στην μορφή του καραβάν-σαράϊ.
Φιλοξενήθηκαν πρόσφυγες εκεί
Το κτίριο μελετήθηκε για ξενοδοχείο. Αυτό βοήθησε να φιλοξενηθούν στα γεγονότα του 1946-1949 πολλές οικογένειες που ήρθαν στην πόλη από τα χωριά της Μακεδονίας. Ο ημιτελής σκελετός του από μπετόν χωρίς πόρτες, παράθυρα και τζάμια, καλύφθηκε από σεντόνια και υφάσματα, προκειμένου οι φιλοξενούμενοί του να προφυλάσσονται από το κρύο και τα βλέμματα των περιοίκων.
Την περίοδο εκείνη περιγράφει η ταινία του Τάσου Ψαρρά, “Καραβάν Σαράι” του 1986, που δεν γυρίστηκε όμως στο αυθεντικό κτίριο που στέγαζε τότε το δημαρχείο, παρόλο που η ιστορία εκτυλίσσεται θεωρητικά εκεί.
Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του κτιρίου ανήκει στους κληρονόμους των Χρήστου και Δημητρίου Δήμου με καταγωγή από την Καστοριά, ενώ η εταιρεία «Καραβάν Σαράι Α.Ε.» έχει στην κατοχή της τον δεύτερο και τον τρίτο όροφο.
Δημαρχείο στο Καραβάν Σαράι
Στην δεκαετία του 50, οι εργολάβοι και οι επιχειρηματίες που το διεκδικούσαν κατέληξαν σε συμφωνία και το κτίριο περιήλθε στην ιδιοκτησία των Δήμου (στο μεγαλύτερο μέρος του), Τριαντόπουλου, Τσίλη και Χριστούλα και συνεχίστηκε η ανέγερσή του.
Το 1958 το Καραβάν Σαράι ενοικιάστηκε στο δήμο Θεσσαλονίκης για να εγκατασταθεί εκεί το δημαρχείο της πόλης όπου και παρέμεινε για 51 χρόνια. Πριν την πυρκαγιά του 1917 (από την εγκατάσταση της πρώτης δημοτικής αρχής στην πόλη, το 1869), το δημαρχείο στεγαζόταν στην περιοχή Καραβάν Σαράι, και το κτίριο όπου στεγαζόταν, και πιθανόν να βρισκόταν στην Ιώνος Δραγούμη, κάηκε.
Έως το 1941 το δημαρχείο στεγαζόταν στην οδό Μανουσογιαννάκη, για να μεταφερθεί το 1942 στην περιοχή του Συντριβανίου. Μετά στεγάστηκε στο Μέγαρο Ζενίθ των Μποτόν και Σακιτούδη στη γωνία Μητροπόλεως με Βενιζέλου μέχρι το 1958.
Πηγές: Νεώτερα Μνημεία της Θεσσαλονίκης, ΑΠΕ, parallaximag.gr