Πολεμικόν υλικόν

Πολεμικόν υλικόν

    Η ΠΑΟ, συνδεόμενη με το Συμμαχικόν Στρατηγείον Μέσης Ανατολής, ως και με την Ελληνικήν Κυβέρνησιν του εξωτερικού, ανέμενε τον εφοδιασμόν της διά πολεμικού υλικού, δι' ένοπλον αγώνα ευρείας εκτάσεως.
Διά λόγους, πού δεν έχουν θέσιν εις την παρούσαν, ό εφοδιασμός της διαρκώς ανεβάλλετο, διά να μη γίνη ποτέ. Λόγω της ιδιομορφίας του ο ανταρτοπόλεμος, δεν προκαλεί σπατάλην πυρομαχικών. Ο αντάρτης κατά κανόνα εμπλέκεται εις πολεμικήν τινα επιχείρησιν, μόνον όταν αι συνθήκαι τον ευνοούν. Περιορίζει την χρήσιν του όπλου του κατά το δοκούν. Ούτε οχυράς θέσεις θα εκπόρθηση ούτε αι εδαφικαί εκτάσεις τον ενδιαφέρουν. Τον ενδιαφέρει μόνον η διαρκής παρενόχλησις, η διαρκής απασχόλησις χρησίμων μονάδων του εχθρικού τακτικού στρατού, η διαρκής φθορά του εχθρού. Οι σκοποί αυτοί εξυπηρετούνται καλώς με ολίγα πυρομαχικά. Οι έχοντες πείραν ανταρτοπόλεμου θα γνωρίζουν, ότι εις έν φυσίγγιον εμπείρου αντάρτου αναλίσκονται τουλάχιστον 40 φυσίγγια μαχητών του τακτικού στρατού. Με αυτά τα δεδομένα, τα πυρομαχικά που διέθετον προ της εντάξεως μου εις τον ανταρτικόν αγώνα ήσαν αρκετά διά πόλεμον πολλών ετών. Ατυχώς αι προβλέψεις μας διεψεύσθησαν. Δεν προεβλέψαμεν εις όλην της την έκτασιν την κομμουνιστικήν προδοσίαν. Δεν προεβλέψαμεν εμφύλιον σπαραγμόν της γνωστής ήδη εκτάσεως. Η συμπεριφορά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ήλλαξεν άρδην τακτικήν και στρατηγικήν με μεγίστην δυσμενή επίπτωσιν εις την ανάλωσιν των πυρομαχικών. Δεν αντιμετωπίζαμεν ήδη ολιγόωρους ή και ολιγόλεπτους επιδρομάς κατά των Βουλγάρων. Διεξηγάγομεν συχνά πολύωρους ή και πολυημέρους μάχας κατά του επιτιθεμένου ΕΛΑΣ, με αποτέλεσμα την διαρκή εξάντλησιν των πυρομαχικών μας, χωρίς πηγάς αντικαταστάσεως. Δεν παρήρχετο ημέρα ηρεμίας. Ο... «απελευθερωτικός» στρατός του ΕΑΜ κάπου θα εκδηλωθή, βεβαίως όχι κατά των Βουλγάρων, αλλά εναντίον μας.

Υπομοίραρχος Αλέξανδρος Τωμαδάκης του Γεωργίου. Γεννήθηκε το 1897 στην Αθήνα. Το 1942 ‘έγινε διοικητής της Υποδιοικήσεως Χωροφυλακής Κατερίνης. Την 29-11-1942 επί κεφαλής δυνάμεως Χωροφυλακής έπεσε σε ενέδρα ανταρτών ΕΛΑΣ. Μετά την αρχική σύγκρουση με αυτούς παραιτήθηκαν κατόπιν παρακλήσεως των κομουνιστών να μην συγκρουστούν. Οι κομμουνιστές παρασπόνδησαν, τον συνέλαβαν και τον εκτέλεσαν στην περιοχή του Ολύμπου.

 

Κίνησις προς Χαλκιδικήν

    O κύριος όγκος τών δυνάμεων μου είχε στρατοπεδεύσει εις το Μπέλες, ότε σύνδεσμος τής ΠΑΟ μοι προσεκόμισεν εν σημείωμα.

«Με όσον το δυνατόν μεγαλυτέραν δύναμιν μετακινηθήτε ταχέως προς Χαλκιδικήν, όπου θα εφοδιασθήτε με πολεμικόν υλικόν, αποστελλόμενον υπό του Σ.Σ.Μ.Α.». Αυτά διετυπούντο εις το σημείωμα της Οργανώσεως. Παρόμοιον σημείωμα απέστειλα εις τον υπομοίραρχον Τζαμαλούκαν εις τα Ανατολικά Κρούσια, και ωρίσθη χώρος συναντήσεως, ίνα συμπορευθώμεν προς Χαλκιδικήν.

    Εγκατέστησα εις ευπαθή σημεία τής περιοχής μου ελαφράς δυνάμεις και εκινήθην προς Χαλκιδικήν. Άγνωστον πώς, καίτοι από πλευράς μου ετηρήθη απόλυτος μυστικότης, το ΕΑΜ επληροφορήθη τα περί μετακινήσεως μου. Από άλλας περιφερείας τής Μακεδονίας, μετεκίνησεν αξιόμαχους δυνάμεις του, επεστράτευσεν έφεδρους και ενίσχυσε τον ΕΛΑΣ Κρουσίων, με έντολήν να καταληφθούν υποχρεωτικαί διαβάσεις, και αν δεν επιτευχθεί η διάλυσίς μου, να ματαιωθή η προς Χαλκιδικήν μετακίνησίς μου.

    30- 10- 1943

    Εις Ακρολίμνιον Δοϊράνης, δυνάμεις μου έτρεψαν εις φυγήν γερμανικόν απόσπασμα αναγνωρίσεως. Ηχμαλωτίσθησαν 4 Γερμανοί και εκ των ημετέρων ετραυματίσθη μόνον ό αντάρτης μου Αποστολίδης Ευστάθιος τής ομάδος Διοικήσεως Αρχηγείου.

    11 - 11 - 1943

    Ισχυρόν ελασιτικόν συγκρότημα, ενεδρεύον εις στενωπόν παρά την Ηράκλειαν Κιλκίς, επετέθη κατά του προς Χαλκιδικήν οδεύοντος σώματος μου. Επηκολούθησε πολύωρος πεισματώδης μάχη. Οι ελασίται, καίτοι ενεδρεύοντες, έσχον απωλείας ασυγκρίτως ανωτέρας των ιδικών μας. Έναντι 2 μόνον ιδικών μας απωλειών, αυτοί εις νεκρούς, τραυματίας και αιχμαλώτους είχον 20 άνδρας.

Και κατά την μάχην αυτήν υπεχώρησεν ο ΕΛΑΣ, κανονικώς όμως. Μόνον εις ολίγα σημεία του μετώπου εσημειώθη άτακτος φυγή.

    15 - 11- 1943

    Δυνάμεις του ΕΛΑΣ, μεταφερθείσαι έκ Βερμίου, έστησαν ενέδραν κατά του σώματος εις υποχρεωτικήν διάβασιν παρά την Τέρπυλλον Κιλκίς. Με την εκδήλωσιν των πρώτων πυρών των κομμουνιστών, ειδικαί ομάδες μου διά νυκτερινόν αγώνα επετέθησαν κατά των κομμουνιστικών φωλεών πυρός, επηκολούθησεν ολιγόωρος αγών, ιδία διά χειροβομβίδων και αυτομάτων όπλων, και ο ΕΛΑΣ ανετράπη, με απωλείας και πάλιν μεγαλυτέρας των ιδικών μας. Την 16-11-1943 κατάκοποι οι άνδρες μου εκ του πολέμου και της ολονυκτίου πορείας εστρατοπέδευσαν εις Αναβρυτόν Κιλκίς. Με την ανατολήν του ηλίου δύναμις 800 ελασιτών (ο αριθμός είναι απολύτως ακριβής) επετέθησαν κυκλωτικώς κατά της θέσεως μου, μετά προπαρασκευήν πολλών βαρέων όλμων. Εγένετο χρήσις βαρέων πολυβόλων και άφθονων αυτομάτων όπλων, χειροβομβίδων και όπλων βομβιδοβόλων. Είναι η μοναδική μάχη, εις την οποίαν πράγματι έμεινα κατάπληκτος από το μαχητικόν πνεύμα των ανδρών του ΕΛΑΣ. Εις πολλά σημεία του μετώπου επετίθεντο εντελώς ακάλυπτοι, πατώντες ενίοτε επί πτωμάτων προηγηθέντων συντρόφων των.

    Ο ΕΛΑΣ εχρησιμοποίησεν επίλεκτους μονάδας του εις την πρώτην γραμμήν, αλλά και οι άνδρες μου δεν επτοήθησαν. Αντιμετώπισαν με απόλυτον ηρεμίαν τα επιθετικά κύματα των κομμουνιστών. Πολλοί με αιμορραγούντα τραύματα παρέμειναν εις τας θέσεις των και μόνον με αυστηράς επιτιμήσεις ανωτέρων των απεσύροντο εις τον σταθμόν επιδέσεως τραυμάτων. Η σθεναρά άμυνα των ανδρών μου, περί την μεσημβρίαν, υπεχρέωσε τον ΕΛΑΣ να σταματήση τας εφόδους. Ωχυρώθη πέριξ των ημετέρων και επηκολούθησεν άγων ανταλλαγής πυρών.

    Περί τας απογευματινός ώρας, διά δύο διμοιριών μου προκάλεσα ευρύτατον ρήγμα εις την εχθρικήν γραμμήν και διεισέδυσα εις τα νώτα του. Επηκολούθησε γενική αντεπίθεσις, ήτις και επέτυχε. Μετά πείσμονα αγώνα, ο όποιος εις πολλά σημεία του μετώπου έλαβε την μορφήν πάλης σώματος προς σώμα, οι εχθροί υπεχώρησαν ατάκτως κατά το μέγιστον ποσοστόν των και κατεδιώχθησαν μέχρις επελεύσεως του σκότους. Αι απώλειαί των υπήρξαν τρομακτικοί. Και αι ιδικαί μας απώλειαι δεν υπήρξαν ασήμαντοι. Μεταξύ των τραυματιών μας είναι και ο ταγματάρχης Παπαγεωργίου ως και ο υποφαινόμενος.

    Την επομένην της μάχης Αναβρυτού συνηντήθημεν και με το σώμα Τζαμαλούκα και, συμπορευόμενοι, μετ' ολίγας ημέρας εστρατοπεδεύσαμεν εις τα υψώματα Χορτιάτη, αναμένοντες οδηγίας τής Οργανώσεως.

Ματαίωσις εφοδιασμού

    Αι ημέραι διεδέχοντο αλλήλας και η αγωνία της αναμονής εκορυφούτο. Τα πυρομαχικά μου είχον μειωθή επικινδύνως. Πέραν εκείνων τα όποια ηνάλωσα κατά την προς Χαλκιδικήν πορείαν, ικανήν ποσότητα πυρομαχικών είχον διαθέσει επίσης διά τον ανεφοδιασμόν άλλων σωμάτων τής ΠΑΟ, διά να σωθώσιν από τας ατέλειωτους επιθέσεις του ΕΛΑΣ (Γουλγουτζής-Σαρρής Πιέρια-Βέρμιον, Παπαβασιλείου Κοζάνη).

    Ενώ ανέμενον το χαρμόσυνον άγγελμα αποστολής πυρομαχικών, με επληροφόρησαν ότι ο ΕΛΑΣ είχεν επιτύχει την διάλυσιν όλων των εν Μακεδονία σωμάτων της ΠΑΟ και τα μόνα που απέμενον ήσαν το ιδικόν μου και το σώμα Τζαμαλούκα.

    Εν τούτοις η εν γένει κατάστασις δεν ήτο απελπιστική. Αν οι Σύμμαχοι μας εφωδίαζον υπήρχε δυνατότης και η ιδική μου δύναμις να αυξηθή και να υπερβή εις πολλαπλούν τον ΕΛΑΣ και τα διαλυθέντα τμήματα να ανασυγκροτηθώσι. Εθελονταί υπήρχον πολλαπλάσιοι του απαιτουμένου αριθμού. Οπλισμός δεν υπήρχε. Τέλος, υπό της Οργανώσεως μοι ανεκοινώθη, ότι διά λόγους τεχνικούς οι Σύμμαχοι ηδυνάτουν να μας εφοδιάσουν και απέμενεν εις εμέ να κανονίσω την περαιτέρω πορείαν μου. Επηκολούθησε σύσκεψις στελεχών εις Θεσσαλονίκην, εις την οποίαν παρέστημεν μετά του υπομοιράρχου Τζαμαλούκα. Υπό ανωτάτων στελεχών της Οργανώσεως εξεφράσθη η ελπίς ότι το Σ.Σ.Μ.Α. ήθελεν υπερνικήσει τα εμπόδια και θα μας έκαμνε ρίψεις πυρομαχικών εις τα υψίπεδα Τριάδος-Σερρών. Απεφάσισα να αναστραφώ προς Βισαλτίαν με την ελπίδα πραγματοποιήσεως ρίψεων.