Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΩΝ
ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Από
τη Μειόκαινο περίοδο, και κυρίως εξ αιτίας των αλλαγών τού οικολογικού
περίγυρου, διαχωρίζονται οι πρόγονοι των ανθρώπων (Ραμαπίθηκοι, Ελλαδοπίθηκοι
κλπ) από τα
υπόλοιπα Πρωτεύοντα, ακολουθώντας τό κάθε είδος τη δική του
εξελικτική πορεία. Τα απολιθώματα που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα δεν είναι
ωστόσο αρκετά για να συμπληρωθεί πλήρως η σχετική εικόνα και αυτός είναι ο
λόγος που έχουν συχνά διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις για τη σημασία των επί
μέρους ανακαλύψεων. Σε γενικές γραμμές πάντως ισχύει ο κανόνας της συνεχούς
ανάπτυξης του εγκεφάλου, η προσαρμογή στη δίποδη κίνηση και της όλο και
τελειότερης κατασκευής λίθινων και οστέινων εργαλείων.
Στις
επόμενες περιόδους (Πλειόκαινο και Μέσο Πλειστόκαινο) τα προηγούμενα δειλά
βήματα γίνονται πιο ξεκάθαρα, με αποκορύφωμα την εμφάνιση των Αρχανθρώπων στις
διάφορες περιοχές του Παλαιού Κόσμου. Για ορισμένους ανθρωπολόγους (Μπουνάκ,
Πουλιανός, Βόλπωφ) οι Αρχάνθρωποι ανήκουν στο γένος των Ανθρώπων και είναι απευθείας
πρόγονοι τόσο των νεαντερτάλειων (μία ανθεκτικότερη στο ψύχος μορφή), όσο και
των σημερινών ανθρώπων. Για άλλους (Τάτερσαλ, Στρίνγγερ), οι σύγχρονοι άνθρωποι
εμφανίστηκαν σαν ξεκομμένος κλάδος (νέο είδος) στην Αφρική πριν από περίπου
100-200.000 χρόνια, εκτοπίζοντας κι αντικαθιστώντας τούς Αρχανθρώπους. Η
δεύτερη εκδοχή είναι και η λιγότερο πιθανή, κυρίως γιατί ήδη από την εποχή των
Αρχανθρώπων (τουλάχιστον πριν 1 εκ. χρόνια) αρχίζουν να διαχωρίζονται οι
σημερινές φυλές. Θα ήταν δηλαδή βιολογικά παράδοξο αφενός να
εξαφανισθούν και να ξαναεμφανισθούν οι ίδιες φυλές και αφετέρου να
αποκρυσταλλωθούν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα., χωρίς την ενεργό συμμετοχή
των Αρχανθρώπων.
Συμπληρωματικές
προσπάθειες γίνονται κι από την πλευρά της μοριακής βιολογίας. Οι σχετικές
μέχρι στιγμής έρευνες έδειξαν ότι ο κοινός πρόγονος νεαντερτάλειων και
σύγχρονων ανθρώπων ανάγεται στις 700.000 περίπου χρόνια, επιβεβαιώνοντας έμμεσα
(εκτός από τα παραπάνω) την ηλικία και την ταξινόμηση του Αρχανθρώπου του
σπηλαίου Πετραλώνων Χαλκιδικής (πρβλ. σχετ. κεφάλαια).
