Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ
ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ
Η ανθρωπολογία σε
συνεργασία με άλλους επιστημονικούς κλάδους μελετά τη βιολογική και κοινωνική
δομή και εξέλιξη κατά τα διάφορα στάδια ανάπτυξης των ανθρώπων και
μας
βοηθά να αντιληφθούμε ως πού φτάνουν οι «ρίζες» μας, από πού ερχόμαστε και
προς τα πού πηγαίνουμε.
Παρόλο που οι απαρχές της
ανθρωπολογίας ανάγονται στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους (Αναξαγόρας,
Ηράκλειτος, Δημόκριτος, Αριστοτέλης κ.ά.) η αντίστοιχη επιστημονική
έρευνα επανεμφανίζεται στην Ευρώπη μόλις πριν από 200 περίπου
χρόνια.
Τις τελευταίες 3-4
δεκαετίες ορισμένα αγγλοσαξονικά πανεπιστήμια μετονομάζουν την κοινωνιολογία σε
κοινωνική ανθρωπολογία και εν συνεχεία απλώς «ανθρωπολογία». Σε αντιδιαστολή με
τον όρο κοινωνική απαντάται ο όρος φυσική ανθρωπολογία, όσον αφορά το βιολογικό
μέρος. Όμως αυτή η επαλληλία των όρων προκαλεί μία γενικότερη σύγχυση, καθόσον
έτσι συνήθως παραγνωρίζεται η βιολογική εξέλιξη των ανθρώπων και δημιουργείται
η τάση να εξετάζονται ξεκομμένες οι διάφορες εκφάνσεις μας.
Η ανθρωπολογία λύνει
απορίες σχετικά με τον διαχωρισμό του ανθρωπίνου είδους πριν από εκατομμύρια
χρόνια από τα υπόλοιπα πρωτεύοντα (προπίθηκοι, ανθρωπόμορφοι πίθηκοι κλπ) και
την καταγωγή των κοινωνιών του. Πόσο παλιοί είμαστε, γιατί έγιναν εκείνες ή οι
άλλες επιλογές, πότε αρχίσαμε να σκεφτόμαστε με πιο επαγωγικό τρόπο, αυτά
εξετάζει ο κλάδος που ονομάζεται παλαιοανθρωπολογία σύμφωνα με ορισμένες
σχολές. Κατ' άλλες, η παλαιοανθρωπολογία ασχολείται με κάθε οστέινο
αντίστοιχο υπόλειμμα (δηλ. ακόμα και πολύ πρόσφατο).
Η
ηρωική εποποιία των σύγχρονων ανθρώπων ξεκίνησε με την αναζήτηση όσο γίνεται
πιο σταθερών και ευχάριστων συνθηκών ζωής. Συνεχίστηκε όταν συνειδητοποιήθηκαν
τόσο οι καινούργιοι ορίζοντες που ανοίγονταν μπροστά μας, όσο και οι τεράστιες
προσπάθειες που έπρεπε να καταβληθούν. Μέχρι και
σήμερα, αυτά αποτελούν τα πιο δύσκολα επιτεύγματα του γένους Άνθρωπος,
αλλά παρόλο που έχουν περάσει έκτοτε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, η διαδικασία
της ανθρωποποίησης δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Απόδειξη, το γεγονός ότι παρά
τις τεχνολογικές κατακτήσεις δεν καταφέραμε ακόμα να βρούμε έναν αρμονικό τρόπο
συνύπαρξης με τους συνανθρώπους μας, αλλά ούτε και με το φυσικό περιβάλλον.
Έτσι, στη σύγχρονη εποχή
γίνεται όλο και πιο φανερή η αναγκαιότητα της ανθρωπολογίας σαν βασικό εργαλείο
επίλυσης των ανθρώπινων προβλημάτων.