ΤΟ ΠΑΘΗΜΑ ΤΟΥ ΕΛΑΣ
ΤΟ ΠΑΘΗΜΑ του ΕΛΑΣ στο ένα σκέλος της τανάλιας του για
την κατάκτηση της Αθήνας, ολοκληρώνεται σε τέσσερις μέρες. Με οριστικό σπάσιμο
στις 11 Δεκεμβρίου.
Μετά την αποτυχία της επιθέσεώς της η ελασίτικη
μεραρχία άφησε ένα τάγμα με αμυντική διάταξη στην «Σωτηρία». Αλλά εξοντώνεται,
κατά την ομολογία του παθήματος, στο ίδιο ημερολόγιο:
«Στην περιοχή της IΙης Μεραρχίας τμήματα του εχθρού
της Ορεινής Ταξιαρχίας με ταγματασφαλίτες και με την βοήθεια μηχανοκινήτων,
επιτίθενται και κατορθώνουν να ανακαταλάβουν το Νοσοκομείο της «Σωτηρίας», αφού
γκρέμισαν πολλά κτίρια του. Ένα τάγμα του ΕΛΑΣ, πού είχε την άμυνα του
νοσοκομείου, χάθηκε ολόκληρο. Σκοτώθηκαν πολλοί. 130 περίπου πιάστηκαν
αιχμάλωτοι. Το τάγμα, πού είχε διαταχθή να μπη στην Καισαριανή, το κατορθώνει
τη νύχτα 11 —12 από το Αστέρι του Υμηττού».
Μεταξύ των
αιχμαλώτων περιλαμβάνεται και ο διοικητής του τάγματος εκείνου, υπολοχαγός Γ.
Γεωργιάδης. Ο οποίος θα τύχη κανονικής μεταχειρίσεως αιχμαλώτου πολέμου, θα
αφεθή ελεύθερος, θα φύγη στην Γιουγκοσλαβίαν, θα επανέλθη συμμορίτης από το
Μπούλκες, αλλά τελικά θα τουφεκισθή από τον Ζαχαριάδην, ως υπεύθυνος διά την
αποτυχίαν της κομμουνιστικής επιθέσεως κατά της Φλωρίνης (το 1949).
|
|
H είσοδος της
3ης Ορεινής Ταξιαρχίας στην Αθήνα. 9 Νοεμβρίου 1944 (Πολεμικό Μουσείο Αθηνών)
|
ΣΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ κρίσιμες ώρες και ήμερες της μεγάλης
μάχης, θραύεται το ένα σκέλος της κομμουνιστικής λαβίδος. Το αριστερόν ή
βόρειον, το οποίον επεχείρησε να εξουδετέρωση την πλέον σημαντικήν Ελληνικήν
πολεμικήν μονάδα, την Ορεινήν Ταξιαρχίαν. Την και μοναδικήν μονάδα εις την
πραγματικότητα.
Αλλά αυτή είναι η σωστή, η στρατιωτική εκτίμησις των
δεδομένων. Όχι όμως και η κομμουνιστική, όπου εδώ — με τον Ε.ΛA.Σ. των Αθηνών — βαρύνουν άλλα κριτήρια, περισσότερον.
Το «κόμμα» διευθύνει την κομμουνιστικήν μάχην και όχι οι διοικήσεις τού ΕΛΑΣ
(των μεραρχιών) που παραμερίζονται και αχρηστεύονται. Το κόμμα έχει τον λόγον.
Οι «αχτιδικοί», οι τομεάρχες και οι «κοβάρχες». Ολοι αυτοί:
• Περιφρονούν τους στρατιωτικούς και τους αντάρτες του
βουνού, επηρεασμένοι από το σάστισμα που νοιώθουν οι «βουνήσιοι», όταν μπαίνουν
στην πόλη.
• Αποβλέπουν πρωτίστως στην κυριαρχία τους, εκεί όπου
ευρίσκονται. Στις συνοικίες τους. Νομίζουν ότι άπαξ και κυριαρχήσουν, οι δικοί
τους ένοπλοι, οι Αθηναίοι ελασίτες, γίνονται ακαταμάχητοι στον τόπο όπου έζησε
και μεγάλωσε ο καθένας τους. Και δεν έχουν άδικο σ' ένα βαθμό. Οι αγώνες μέσα
σε πόλεις δίνουν μεγάλα πλεονεκτήματα σ' εκείνους πού γνωρίζουν το κάθε
τους τετράγωνο.
• Επί πλέον παρασύρονται και από το πάθος των κατά των
αστυνομικών, εν γένει. Αχτιδικοί και κοβάρχες, την αστυνομία νομίζουν,
πάντα, ακόμη και στον πόλεμο, για πρώτο τους αντίπαλο. Έτσι λοιπόν όπως το
είδαμε, από την πρώτη στιγμή αποβλέπουν εις την εξουθένωσιν
όλων των εντός της πόλεως διάσπαρτων δυνάμεων της Αστυνομίας και
Χωροφυλακής. Με την ιδίαν αντίληψιν και νοοτροπίαν, αποδίδουν πολύ
μεγαλυτέραν σημασίαν από τους μεγάλους στρατώνες στο Γουδί, σε εκείνους τους μικρούς του Μακρυγιάννη.
Διά την κατάληψίν των θα διαθέσουν τα τμήματα τα όποια
θεωρούν ως τα πλέον αξιόμαχα. Τις δύο ταξιαρχίες του αθηναϊκού Ε. Λ.Α.Σ.
ΟΙ ΕΥΖΩΝΟΙ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ
Διά την επίθεσιν του ΕΛΑΣ κατά των στρατώνων Γουδί την
7ην Δεκεμβρίου και την συμβολήν εις την άμυναν των ανδρών της Χωροφυλακής, ως
και των κρατουμένων εκ των Ταγμάτων Ασφαλείας, ο ταγματάρχης κ. Πέτρος Σκούρας,
διευκρινίζει:
Οι κρατούμενοι 900 εύζωνοι ήσαν εντελώς άοπλοι.
Εφρουρούντο υπό 75 οπλιτών της Χωροφυλακής με 5 αξιωματικούς, μεταξύ των οποίων
και ο ίδιος, ανθυπομοίραρχος τότε.
Ο οπλισμός των ήτο ατομικός (ιταλικά τουφέκια με μόνον
50 — 75 φυσίγγια έκαστον). Και συνεχίζει:
«Εις αυτήν την κατάστασιν ευρέθημεν, ανμετωπίζοντες
την 7ην Δεκεμβρίου καταιγιστικά πυρά παντός είδους και διαμετρήματος όπλα ήτοι
ατομικά, οπλοπολυβόλα, βαρέα πολυβόλα, όλμους και πυροβολικόν από το σανατόριον
«Σωτηρία» (απείχε 300 μέτρα περίπου από ημάς) από τον Χολαργόν και από την Αγίαν
Παρασκευήν.
Μέχρι των πρώτων απογευματινών ωρών η άμυνα μας ήτο
σθεναρά και σταθερή, πλην τα πυρομαχικά των ανδρών μας εξηντλούντο. Εζητήσαμεν
να μας ενισχύσουν, τουλάχιστον εις οπλισμόν, οι Άγγλοι, αλλ' ούτοι, χωρίς, να
διακόψουν το τσάι των, μας απήντησαν ότι δεν είχαν τοιαύτην διαταγήν.
Άρχισεν η διαρροή των αόπλων ανδρών των Ταγμάτων
Ασφαλείας προς την Ορεινήν Ταξιαρχίαν προς σωτηρίαν των. Διά τούτων εζητήσαμεν
ενίσχυσιν από την Ταξιαρχίαν, τουλάχιστον εις οπλισμόν, διότι άλλως είμεθα
υποχρεωμένοι, εξαντλούντες και το τελευταίον φυσίγγιον, να συμπτυχθώμεν εις
τους στρατώνας της Ταξιαρχίας ή εις την Σχολήν Χωροφυλακής.
Εις το πλέον κρίσιμον σημείον της μάχης η Ταξιαρχία
μας ενίσχυσε με 15 - 20 άνδρας υπό τον τότε λοχαγόν Γρηγορόπουλον (αν ενθυμούμαι
καλώς το επώνυμόν του) οίτινες άνδρες είχον τρία Μπρεντ και αρκετάς
χειροβομβίδας Μιλς. Επίσης, ενισχύθη και ο οπλισμός των ανδρών μας εις
φυσίγγια.
Ούτω συνεχίσαμεν την μάχην την ημέραν εκείνην και εν
συνεχεία τας επομένας ημέρας. Την 11ην Δεκεμβρίου εν συνεργασία με δύναμιν της
Ταξιαρχίας ενεργήσαμεν επίθεσιν κατά των εις το Σανατόριον «Σωτηρία οχυρωμένων
ελασιτών και μετά σκληρόν αγώνα σώμα προς σώμα, εξεκαθαρίσθη η περιοχή αύτη,
ότε και ανακουφίσθημεν ολίγον, διότι έκτος των άλλων οπλίσθημεν καλώς από τα
όπλα και πυρομαχικά των εις την «Σωτήρίαν» φονευθέντων και αιχμαλωτισθέντων
ελασιτών.
ΠΕΤΡΟΣ ΣΚΟΥΡΑΣ ταγματάρχης
ΤΕΛΟΣ
