Ο ΘΡΗΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΔΑΓΜΑ
Έτσι χάθηκε ο Καποδίστριας. Πήρανε το πτώμα του, το ταρίχευσαν και το βάλανε στην εκκλησία πάνω σε ένα μαρμάρινο υπόβαθρο σκεπασμένο με ένα μαύρο βελούδο με γυάλινο σκέπασμα για να το βλέπει ο κόσμος και από κάτω έβαλαν τους 15 μεγαλόσταυρους που του είχαν απονείμει τα μεγάλα Ευρωπαϊκά κράτη.
Ζωγραφικός πίνακας που αναπαριστά την δολοφονία του Ι. Καποδίστρια . |
Ένα τέτοιον έλληνα που διέθεσε όλη του την περιουσία και ο οποίος πρόσφερε τα πάντα στην Ελλάδα, εμείς τον δολοφονήσαμε. Ο λαός ερχότανε καθημερινά από όλα τα μέρη της Πελοποννήσου και της Στερεάς και τα νησιά να δει τον Καποδίστρια, με αποτέλεσμα η σωρός του να μείνει σαράντα μέρες. Έξι μήνες αργότερα μεταφέρανε τη σωρό του στη Κέρκυρα όπου και τον έθαψαν στη μονή της Πλατυτέρας με την απλή επιγραφή «Ιωάννης Καποδίστριας Κυβερνήτης της Ελλάδας».
Από τα αδέλφια του, ο Αυγουστίνος, που έκανε μια τριανδρία προσωρινής κυβέρνησης μαζί με τον Κολοκοτρώνη και το Κωλέτη και μετά από λίγο μαζί με τον άλλο τον Βιάρο,απογοητευμένοι, απελπισμένοι έφυγαν, ο ένας στα κτήματα του και ο άλλος στη Πετρούπολη όπου και πέθαναν. Έτσι ο Καποδίστριας που ήταν άγαμος, δεν άφησε απογόνους και το μόνο που έμεινε ήταν το όνομά του, η προσφορά του στην πατρίδα και το παράδειγμά του που έγκειται στο ότι:
1. Δεν χρηματίστηκε. Δεν έγινε πλούσιος από την πολιτική αλλά βγήκε φτωχότερος από αυτήν. Προσέφερε στην Ελλάδα. Για να προχωρήσει η Ελλάδα έχει ανάγκη ανθρώπων που δεν θα πέσουν στο Δημόσιο Ταμείο και θα το απομυζήσουν, αλλά έχει ανάγκη ανδρών που θα προσφέρουν υπηρεσίας.
2. Ήταν ειλικρινής. Ποτέ δεν είπε στους Έλληνες ψέματα. Πάντα έλεγε την αλήθεια. Πάντα πίστευε και διακήρυσσε αυτά που έκανε. Όχι σαν μερικούς που άλλα λένε, άλλα κάνουν και άλλα πιστεύουν. Μεταξύ λόγων και έργων του Καποδίστρια υπήρξε απόλυτη ταυτότητα. Πράγματι κατέλυσε τα Συντάγματα γιατί τα θεωρούσε άχρηστα. Όπως αναφέρει σε επιστολή που είχε στείλει στον Ντε Βενσέν στη Γαλλία «Εγώ θέλω να κάνω σχολεία κλπ και μετά βλέπουμε για Συντάγματα». Διότι «Εάν όμως εισαχθεί Σύνταγμα, πριν ταύτα εκτελεσθώσι, εις ατομικά συμφέροντα θέλει χρησιμεύσει και το κράτος του ισχυρότερου θέλει στηρίξει, εις την αμάθεια και αποκτηνώσει του πλήθους».
Όταν δεν υπάρχει η παιδεία, όταν δεν υπάρχει η έννοια του ήθους. Ας αφήσουμε τη μόρφωση. Η βελτίωση του ήθους του ανθρώπου είναι προϋπόθεση της άσκησης της πολιτικής εξουσίας. Όταν δεν έχουμε τέτοιο υψηλό επίπεδο, τότε όπως είπε ο Καποδίστριας, θα κυριαρχήσει ο ισχυρότερος και θα αποκτηνωθεί το πλήθος.
«Κατασταθέντος δε του κράτους τούτου αναγκαίως»λέει ο Καποδίστριας «έπεται (ακολουθεί) δυοίν θυάτερον (ένα από τα δύο) ή η καταστροφή αυτού εξ επαναστάσεως, ή στερέωσις τυραννίας σχετλιοτάτης, του οποίου, ούτε του ενός, ούτε του άλλου θέλω να γίνω συναίτιος».
Όταν έγινε η Συνέλευση του Άργους τον Ιούνιο του 1829, ο Κολοκοτρώνης διέταξε να ξεθαφτεί το Αρχαίο Θέατρο, να καθαριστούν τα μάρμαρα του και η Συνέλευση να γίνει εκεί. Ο Καποδίστριας εμφανίστηκε με τη μεγάλη στολή του, τα παράσημά του, ακολουθούμενος από δυο τάγματα τακτικού στρατού και μια ίλη ιππικού, εμφανίστηκε μπροστά στην εθνοσυνέλευση, μίλησε, ανάφερε τη κατάσταση στους συνέδρους και όταν έφυγε ο Κολοκοτρώνης εισηγήθηκε να δοθούν λεφτά στον Καποδίστρια γιατί η περιουσία του είχε καταστραφεί και δαπανηθεί για την Ελλάδα. Στην εισήγηση που έκανε ο Κολοκοτρώνης ομόφωνα απάντησε η Εθνοσυνέλευση και ενέκρινε να δοθεί ένα ποσό στον Καποδίστρια για τη συντήρηση του. Υπάρχει η απόφαση που λέει: «Η Εθνική Τετάρτη των Ελλήνων Συνέλευση, θεωρήσασα ότι η Αυτού Εξοχότης ο Κυβερνήτης αφιέρωσε εις τας ανάγκας της Πατρίδος τα λείψανα της ιδίας του περιουσίας και προ της ελεύσεώς του και μετά την έλευσίν του, συμποσούμενα υπέρ το μιλλιούνιον γροσίων Τουρκικών θεωρήσας ότι υπεχώρησε στην έννοιαν του έθνους και του οποίου το Πανελλήνιον προσέφερε στη εξοχότητα του δίστηλα 12.000 ως ετήσια έξοδα προμηθεύον ταύτα εξ ίδιων, διαυτό αποφασίζομεν: Δωρίζομεν εις την διάθεσην του Εξοχότατου Ιωάννη Καποδίστρια και από του Εθνικού ταμείου δια ενιαύσια έξοδα εις Εθνικόν νόμισμα εκατόν ογδόντα χιλιάδας. Ο Πρόεδρος κλπ.»
Το ψήφισμα το πήρε ο Καποδίστριας ενώ έμενε σε ένα φτωχικό δωμάτιο. Όχι στα παλάτια,όπως έλεγαν, αλλά σε ένα φτωχικό δωμάτιο αρνήθηκε να πάρει τα χρήματα και έμεινε μαζί με τον μονόχειρα φρουρό του. Σήμερα ξέρουμε όλοι τις επαύλεις, τα λεφτά, τις επιχειρήσεις και των τρόπο ζωής των Κυβερνητών. Ο Καποδίστριας εκεί υπήρξε υπόδειγμα .
Επίσης υπηρέτησε υποδειγματικά και στην εφαρμογή των νόμων. Ο ίδιος υπέβαλλε τον εαυτόν του στον νόμο και όπως καθορίστηκε από την εποχή του Σόλωνος. Ελευθερία υπάρχει σε ένα κράτος όταν όλοι υπακούουν στους νόμους. Όχι όταν οι νόμοι είναι σαν το δίχτυ της αράχνης που πιάνει τα μικρά έντομα ενώ τα μεγάλα τον διαπερνούν. Ούτε οι νόμοι μοιάζουν με την κατάσταση εκείνη που οι μεν ισχυροί τους κάμπτουνκαι οι πονηροί τους παρακάμπτουν.
Πίστευε στην έννοια του κράτους. Αγαπούσε τον στρατό και στη σωρό του σε όλη τη διαρκεί των σαράντα ημερών που ήταν εκτιθέμενη η σωρός του φρουρείτο από τη Σχολή Ευελπίδων.
Ο Καποδίστριας ήταν μια μορφή για την οποίαν ο Μέτερνιχ στα απομνημονεύματά του. Ένα οχτάτομο έργο, παντού αναφέρει τον Καποδίστρια και δίνει την εντύπωση ότι ήταν ο κυριότερος εχθρός του. Μέσα στους οκτώ τόμους του Μέτερνιχ δεν υπάρχει κεφάλαιο που να μην αναφέρεται το όνομα του Καποδίστρια και το μίσος που είχε γιαυτόν ο Μέτερνιχ. Οι μεγάλοι διπλωμάτες της εποχής, ο Μέτερνιχ, ο Ταλεϋράνδος και ο Καποδίστριας συναγωνιζόντουσαν και ο Καποδίστριας ήταν ανώτερος από αυτούς. Αυτός που έφτιαξε την Ελβετία, την Πολωνία, απέφυγε να γίνει η Γαλλία κηδεμονευόμενη χώρα και να δοθούν πληθυσμοί και εδάφη στους γείτονες, αυτός συνέλαβε την ιδέα της Ελληνικής επανάστασης πολύ πριν ιδρυθεί η Φιλική Εταιρεία που βρήκε την οργάνωση που έκανε ο Καποδίστριας.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Μετά τον θάνατο του Καποδίστρια επικράτησε χάος και αναρχία μέχρι την άφιξη του Όθωνα. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο κεφάλαιο.