ΕΣΤΙΝ ΟΥΝ ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΕΡΟΣ 11ον

VIII. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΣΤΟΥΣ  ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

Είναι γνωστό ότι στους Ολυμπιακούς αγώνες της αρ χαιότητος ελάμβαναν μέρος μόνο Έλληνες. οι Μακεδόνες ελάμβαναν μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες

  

και όχι μόνο. Ελάμβαναν μέρος και στα Νέμεα και στα  Πύθια και στα Ίσθμια, αλλά και στα Παναθήναια.  Γνωρίζει κανείς κανένα Σκοπιανό ο οποίος να είχε λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες της αρχαιότητος;  Ήταν πολύ σημαντικό για έναν αρχαίο Έλληνα αθλητή,  αλλά και για την πόλη του, να λάβει μέρος στους Ολυ μπιακούς αγώνες. Γιατί είναι σημαντικό να είχε λάβει κάποια πόλη με εκπροσώπους της μέρος σε αθλητικούς αγώνες και μάλιστα στους σημαντικότερους από αυτούς τους αγώνες, αυτούς οι οποίοι γίνονταν στην Ο λυμπία; Θα το καταλαβαίνατε μόνο αν ήσασταν Έλληνας. Διότι τα γονίδιά μας είναι τα ίδια με αυτά των  προγόνων μας και στις φλέβες μας ρέει το ίδιο αίμα με  εκείνους τους Έλληνες. Για πρώτη φορά στην Ιστορία συναντάμε τη λέξη αθλητής, στα Ομηρικά έπη (Οδύσσεια θ, 172), η οποία φαίνεται να έχει μεγάλη σημασία για το κύρος ενός πολίτη. Όπως αναφέρεται στην Ο δύσσεια ” διότι όσο ζεί, στον άνθρωπο δόξα είναι πρώ τη εκείνο που κατορθώνει των χεριών και των ποδιών  του η ρώμη”. (θ, 155-156). Η Ομηρική έκφραση "αιέν  αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων υπήρξε πάντοτε ύψιστο ιδανικό για τους Έλληνες.

Μέσω των αγώνων συνδεόμαστε απ' ευθείας με τους  αγώνες τους οποίους διοργάνωσε μπροστά από τα τείχη της Τροίας ο Αχιλλέας, για να τιμήσει το νεκρό φίλο  του Πάτροκλο. Αγώνες διοργάνωσε, επίσης, ο βασιλιάς  Αλκίνοος κατά την άφιξη του Οδυσσέα στη χώρα του,  αγώνες τοξοβολίας έγιναν στην Ιθάκη, για να αποφα σισθεί ποιος μνηστήρας θα παντρευόταν την Πηνελόπη.

Από το 776 π.Χ. σταματούσαμε τους πολέμους, για να λάβουμε μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες στην Ολυμπία. (Η λέξη gamcs δεν αποδίδει το νόημα). Οταν ο Ξέρξης εισέβαλε στην Ελλάδα, δεν τρέχαμε επειδή τον φοβόμασταν, αλλά, επειδή βιαζόμασταν να πάμε στην Ολυμπία για τους αγώνες.

Αγώνες αθλητικούς και καλλιτεχνικούς διοργάνωνε στο στάδιο του Δίου ο βασιλιάς Αρχέλαος στα τέλη του 5^0υ π.Χ. αιώνα, αγώνες αθλητικούς και καλλιτεχνικούς διοργάνωνε στο Δίον ο βασιλιάς Φίλιππος B', αγώνες προς τιμήν του Ηρακλή διοργάνωσε ο Μέγας Αλέξαν δρος το 332 π.Χ. μετά την κατάληψη της Τύρου, όπου στον "οπλίτη δρόμο (δρόμος ταχύτητας δύο ή και τεσσάρων σταδίων, κατά τον οποίο οι δρομείς φορού σαν κράνος και κνημίδες και κρατούσαν ασπίδα), νίκησε διπλή νίκη, o εταίρος Αντίγονος υιός του Κάλλα .Αντίγονος Κάλλα, πρώτος εταίρων οπλίτου σταδίου T' αμφέατο στεφάνους

Επίσης, αγώνες διοργάνωσε ο Μέγας Αλέξανδρος το 324 π.Χ. για να τιμήσει το νεκρό φίλο του στρατηγό Ηφαιστίωνα. Όπως είναι φανερό, οι αγώνες συνδέουν τον Ελληνισμό των Ομηρικών χρόνων με τους χρόνους της μεγίστης ακμής του Ελληνισμού.

Είναι γνωστό ότι ο βασιλιάς της _Μακεδονίας Αλέξανδρος Α', ο αποκληθείς Φιλέλλην, (498-454 π.Χ.), υιός του Αμύντα Α', όταν ακόμη ήταν διάδοχος, έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες το 496 π.Χ. (71 ^η Ολυμπιάδα) και απέδειξε όταν κάποιοι αμφισβήτησαν την Ελληνική του καταγωγή, ότι ήταν γνήσιος Έλληνας και ότι η καταγωγή του προερχόταν από τους Τη μενίδες του Άργους και τον ήρωα Ηρακλή, τον ιδρυτή των Ολυμπιακών αγώνων. (Για αποκατάσταση πιθανης παρανόησης πρέπει να λεχθεί ότι ο όρος Φιλέλλην, ο οποίος απεδόθη στο βασιλιά Αλέξανδρο Α', δεν έχει τη σημερινή σημασία, ώστε να υποτεθεί ότι δεν ήταν Έλλην, αλλά αλλόφυλος. Είχε τη σημασία του φιλογενούς, του ανθρώπου ο οποίος αγαπούσε όλους τους Έλληνες, σε αντίθεση με αυτόν που αγαπούσε μόνο την πόλη-κράτος του. Ο Ξενοφών (Αγησιλ. Z' 4) αποκαλεί φιλέλληνα τον Αγησίλαο, ' 'ει γε μην αυ καλόν Έλληνα όντα φιλέλληνα είναι, τίνα τις είδεν άλλον στρατηγόν ή πόλιν ουκ εθέλοντα αιρείν, ....αλλ ' είπεν άρα, Φεύ, Ελλάς, οπότε οι νυν τεθνηκότες ικανοί ήσαν ζώντες νικάν μαχόμενοι πάντας τους βαρβάρους ' Ο Ισοκράτης στον (Παναθην. 241) λέγει: ώ τους μεν σούς προγόνους ειρηνικούς και φιλέλληνας και της ισότητος της εν ταις πολιτείαις ηγεμόνας.....υπειλήφασιν", ενώ στο (Φίλιπ πο, 122), "εστιν ουν ανδρός μεγα φρονούντος και φιλέλληνος και πορρωτέρω των άλλων τη διανοία καθορώντος.... Φιλέλλην επονομάστηκε και ο Ιάσων των Φερών.

 Ο Ηρόδοτος (Ε' 22) αναφέρει για το βασιλιά Αλέ ξανδρο Α': ' 'αεθλεύειν ελόμενος και καταβάς επ' αυτό τούτο, εξείργετο υπό των αντιθευσομένων Ελλήνων, φαμένων ου βαρβάρων αγωνιστέον είναι τον αγώνα, αλλά Ελλήνων Αλέξανδρος δε, επειδή απέδειξε ως είη Αργείος, εκρίθη τε είναι Έλλην

Η νίκη του Αλεξάνδρου Α' μάλιστα, στον αγώνα σταδίου, εγκωμιάστηκε από το λυρικό ποητή Πίνδαρο ως εξής. . ..των ευτυχισμένων Δαρδανιδών συνονόμα τε, /... γιε τολμηρέ του Αμύντα //... Ταιριάζει στους γενναίους να υμνούνται ..../... Με τα πιο όμορφα τραγούδια. Γιατί μόνον αυτό πλησιάζει τις αθάνατες τιμές, / αντίθε τα πεθαίνουν τα όμορφα έργα που μένουν αφανή ”

Ο βασιλιάς Αρχέλαος Α' (413-339 π.Χ.), υιός του Περδίκκα Β', διαγωνίστηκε στο αγώνισμα του τεθρίπ-

που και ανακηρύχθηκε Ολυμπιονίκης. Στο ίδιο αγώνισμα κατέλαβε την πρώτη θέση στα Πύθια στους Δελφούς.

Το 356 π.Χ. την ημέρα, "ποιητική αδεία", κατά την οποία γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος (22 Ιουλίου 356 π.Χ.), αλλά, ακριβέστερα την περίοδο κατά την οποία γεννήθηκε, δεδομένου ότι οι αγώνες έγιναν Αύγουστο ή Σεπτέμβριο, το άλογο του βασιλιά Φιλίππου Β', νίκησε στους Ολυμπιακούς αγώνες στο Ιππικό αγώνισμα "ιπποδρομία κελήτων” (Στο αγώνισμα αυτό το άλογο έκανε έξι φορές το γύρο του ιπποδρόμου).

Ο βασιλιάς μας Φίλιππος B', νίκησε ακόμη δύο φορές στους Ολυμπιακούς αγώνες, σε αρματοδρομίες με τέσσερα άλογα, τέθριππο, (352 π.Χ.) και με δύο άλογα, συνωρίδα, (348 π.Χ.). Αργότερα έκοψε χρυσούς στατήρες, νομίσματα, τα οποία υπενθύμιζαν τις δύο αυτές νίκες του. Στον ιερό χώρο της Ολυμπίας υπάρχει ακόμη το "Φιλιππείον", ένα οικογενειακό ηρώο, στο οποίο είχαν τοποθετηθεί τα αγάλματα του βασιλιά Φιλίππου Β', της συζύγου του Ολυμπιάδας, του υιού του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του πατέρα του Αμύντα Γ', και της μητέρας του Ευρυδίκης. (Το "Φιλιππείον” άρχισε να κτίζεται το 338 π.Χ. από το Φίλιππο B', ολοκληρώθηκε όμως το 335 π.Χ. από τον Αλέξανδρο).

Ήταν χρυσελεφάντινα αγάλματα και τα είχε φιλοτεχνήσει ο γλύπτης Λεωχάρης.

Το 328 π.Χ. "Ολυμπιάδι εκατοστή τρισκαιδεκάτη Κρίτων Μακεδών ενίκα στάδιον ". Στην 113 ^η Ολυμπιάδα στέφθηκε Ολυμπιονίκης, νικώντας στον αγώνα 'σταδίου στον αγώνα ταχύτητας ενός σταδίου, ο Κρίτων ο Μακεδών. Το 320 π.Χ. στέφθηκε Ολυμπιονίκης

νικώντας στον αγώνα "σταδίου ” πάλι, ο Δαμασί ας από την Αμφίπολη.

Το 292 και το 288 π.Χ. στέφθηκε Ολυμπιονίκης, νι κώντας στον αγώνα ' 'σταδίου ” ο Αντίγονος.

Το 268 π.Χ. στέφθηκε Ολυμπιονίκης, νικώντας στον αγώνα "σταδίου ” ο Σέλευκος, ενώ στο ίδιο αγώνισμα το 248 π.Χ. στέφθηκε Ολυμπιονίκης ο Σίμυλος από τη Νεάπολη.

Τις πολλές νίκες των Πτολεμαίων, βασιλέων της Αι γύπτου, στους Ολυμπιακούς αγώνες τις έχει τραγουδή σει ο Ποσείδιππος από την Πέλλα, επιγραμματοποιός, ο οποίος τον τρίτο (3 ⁰) αιώνα π.Χ. διέμενε στην Αλεξάνδρεια. Η Βελιστίχη η οποία ζούσε στην Αλεξάνδρεια, νίκησε το 268 π.Χ. στο πωλικό τέθριππο και το 264 π.Χ. στη συνωρίδα. Ο Πτολεμαίος ο Α' ο Λάγου, όπως και η σύζυγός του Βερενίκη νίκησαν στον ιπποδρομιακό αγώνα. Το αυτό συνέβη και με τα παιδιά του Πτολεμαίου Α', τον Πτολεμαίο Β' και την Αρσινόη Β Ομοίως, στον ιπποδρομιακό αγώνα νίκησε και η κόρη του Πτολεμαίου Β', Βερενίκη η Φερνοφόρος.

Στα τέλη του πρώτου (ι ^ου) π.Χ. αιώνα, αναφέρεται η τραγική μοίρα του Απολλόδωρου από την Αιανή της Ελίμειας, ο οποίος επιστρέφοντας από τους αγώνες εφονεύθη από κεραυνό στο όρος Κυλλήνη, όπως το αναφέρει σε ένα επίγραμμά του ο Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς.

Το 21 μ.Χ. ο Πολέμων από την Πέτρα της Πιερίας κατέκτησε την πρώτη θέση στον αγώνα του ' 'σταδίου

Υπάρχουν βεβαίως και Μακεδόνες νικητές στα Ίσθμια (ο Άρχων υιός του Κλείνου από την Πέλλα, πρώτος στη συνωρίδα το 334 π.Χ.), στα Νέμεα (Βερενίκη Β', σύζυγος του Πτολεμαίου Γ'), Πυθιονίκες στους Δελφούς (ο βασιλιάς Αρχέλαος, πρώτος στο τέθριππο, ο Άρχων υιός του Κλείνου από την Πέλλα, πρώτος στη συνωρίδα, ο Πτολεμαίος Α', πρώτος στη πωλική συνωρίδα το 314 π.Χ. στα 69^α Πύθια), αλλά ακόμη και Παναθηναιονίκες (ο Αριστόβουλος του Ευβουλίδου από την Κασσάνδρα, νικητής στο τέθριππο το 314 ή το 310 π.Χ. Επίσης, το 182 ή 178 π.Χ. στο τέθριππο νίκησε ο υιός του Πτολεμαίου). Εκτός των ανω τέρω αγώνων, στους αγώνες προς τιμήν του Αμφιαράου, αναφέρεται νικητής ο Μάλακος ο Μακεδών. ' 'Άν δρας δολίχου Μάλακος Μακεδών”. Συμμετοχές Μακεδόνων υπάρχουν και σε αγώνες μικρότερης εμβέλειας, όπως π.χ. στα Ποσειδώνια στο Σούνιο, στα Ανάκια και στα Λύκαια.

Ο Μέγας Αλέξανδρος όταν ρωτήθηκε αν θα ήθελε να λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες, διότι ήταν πολύ γρήγορος, δήλωσε ότι θα αγωνιζόταν στους Ολυμπιακούς αγώνες, αν είχε βασιλείς ως ανταγωνιστές, Ο Πλούταρχος αναφέρει σχετικά: αλλά και των περί αυτόν αποπειρωμένων, ει βούλοιτ' αν Ολυμπίασιν αγωνίσασθαι στάδιον, ήν γαρ ποδώκης, "ει γε” έφη "βασιλείς έμελλον έξειν ανταγωνιστάς". (Παρ. βίοι, 4).

οι γείτονές μας Σκοπιανοί βεβαίως δεν έχουν κανέναν αρχαίο Ολυμπιονίκη. Αν αισθάνονται άσχημα επειδή η γνωστή σε όλους αλήθεια αποδεικνύεται περίτρανα, πιστεύω ότι δεν πρέπει να λυπούνται και να στενοχωρούνται με αυτό. Ας σκεφθούν όμως πόσο άσχημα μάς κάνουν και αισθανόμαστε εμείς επί τόσα χρόνια, με το να τους βλέπουμε να μάς προσβάλλουν, να μάς επιτίθενται και να σφετερίζονται το ιερό Ελληνικό όνομα Μακεδονία.

Μετά τα όσα αναφέρθηκαν το συμπέρασμα που προκύπτει είναι: Οι Μακεδόνες είναι μόνο Έλληνες. οι Σκοπιανοί δεν είναι Μακεδόνες ούτε υπήρξαν ποτέ.