ΕΣΤΙΝ ΟΥΝ ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΕΡΟΣ 8ον

ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ

Η θρησκεία και ο Τύπος της λατρείας των αρχαίων Μακεδόνων, ήταν όμοια με τα αντίστοιχα σε όλες τις λοιπές Ελληνικές περιοχές. Στη Μακεδονία, επίσης, στο όρος Ολυμπος πίστευαν όλοι οι

αρχαίοι Έλληνες ότι κατοικούν οι δώδεκα θεοί τους. Πού αλλού θα βρίσκονταν οι θεοί των Ελλήνων παρά σε Ελληνικό έδαφος; Στο θεό Δία πίστευαν οι αρχαίοι Μακεδόνες, (Ολύμπιο, Υπερβερέτα, Υπεραιρέτη, Υπερφερέτη, Στράτιο και Εταιρείο, όπως τον αποκαλούσαν), όπως πί στευαν και στους άλλους θεούς του Ελληνικού πανθέ ου: τον Πλούτωνα, την Περσεφόνη, το Διόνυσο, τον Πάνα, την Εστία, τον Ηρακλή, τον Ασκληπιό, τον Ωκεανό, την Αμφιτρίτη, τις Νηρηίδες, τον Αμφίλοχο, την Υγίεια, τη Λήθη, τις Μοίρες, τις Χάριτες, τον Έρωτα, τη Νέμεση, τον Ορφέα, τους Διοσκούρους, τις Νύμφες. Οι επικλήσεις προς τους θεούς ήταν οι αυτές με τις επικλήσεις στις άλλες Ελληνικές περιοχές. Βασιλεύς, Ολύμπιος, Αγοραίος για το Δία, Βασίλεια για την Ήρα, Σωτήρ για τον Απόλλωνα, Αγεμόνα για την Ηγεμόνη, Σώτειρα για την Άρτεμη, Βουλαία για την Εστία. Στη Μακεδονία λατρευόταν επίσης, ο θεός Φόβος, όπως και από τους άλλους Δωριείς, ο θεός Θαύλλος που ταυτίστηκε με τον Άρη και αλλού με το Δία, η Πασικράτα (όπως και στη Θεσσαλία, την Αμβρακία και το Σελινούντα)

Είναι γνωστό από την Ιστορία ότι στους γάμους της κόρης του βασιλιά Φιλίππου B' με το βασιλιά Αλέξανδρο της Ηπείρου, οι οποίοι έγιναν στις Αιγές, όπου και εδολοφονήθη ο Φίλιππος Β' από τον Παυσανία, αρχές Αυγούστου του 336 π.Χ., ηγούντο της πομπής τα αγάλματα των δώδεκα (12) Ολυμπίων θεών, των θεών στους οποίους πίστευαν και οι Μακεδόνες, όπως όλοι οι Έλληνες. Ακολουθούσε ως γνωστόν και ένα δέκατο τρίτο (13 ⁰) άγαλμα του Ιδίου, του παμμεγίστου βασιλιά Φιλίππου Β

Ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε, επανειλημμένα, θυσίες στους Έλληνες θεούς για να έχει την εύνοιά τους, αλλά, επίσης θυσίαζε και προς τιμήν των Ελλή νων ηρώων.

Κατά την εκστρατεία του προς το Δούναβη, το 335 π.Χ., εναντίον των Τριβαλλών και των Γετών, ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε θυσία στον πατέρα των θεών Δία το Σωτήρα, τον ημίθεο Ηρακλή υιό του Δία, αλλά και στον ποταμό Ίστρο (Δούναβη). "Και την μεν λεί αν....θύει τε επί τη όχθη του Ίστρου Διί Σωτήρι και Hρακλεί και αυτώ τω Ίστρω, ότι ουκ άπορος αυτώ εγένετο, και επανάγει αυτής της ημερας σώους σύμπαντας επί το στρατόπεδον”. (Αλεξ. Ανάβ. Α' 4.5).

Μετά την κατάληψη των Θηβών και τη διευθέτηση των πραγμάτων της νότιας Ελλάδας, ο Μέγας Αλέξανδρος επέστρεψε στην Μακεδονία και προσέφερε θυσία στον Ολύμπιο Δία, η οποία ήταν καθιερωμένη από την εποχή του βασιλιά Αρχελάου (υιού του Περδίκκα) και συνεκρότησε στις Αιγές τον αγώνα των Ολυμπίων.

. Ταύτα δε διαπραζάμενος επανήλθεν ες Μακεδονίαν και τω τε Διί τω Ολυμπίω την θυσίαν, την απ' Αρχελάου έτι καθεστώσαν, έθυσε, και τον αγώνα εν Αιγαίς διέθηκε τα Ολύμπια. οι δε και ταις Μούσαις λέγουσιν ότι αγώνα εποίησεν (Αλεξ. Ανάβ. Α' 9.4). Κατά τη διάρκεια της διάβασης του Ελλησπόντου, την άνοιξη του 334 π.Χ., στο μέσον του στενού, ο Μέγας Αλέξανδρος, προσέφερε θυσία στο θεό Ποσειδώνα και τις Νηρηίδες, έναν ταύρο και έκανε σπονδή από χρυσή φιάλη στη θάλασσα. ' Άλέξανδρον δε εξ Ελαιούντος ες τον Αχαιόν λιμένα ....επειδή κατά μέσον τον πόρον του Ελλησπόντου εγένετο, σφάξαντα ταύρον τω Ποσειδώνι και Νηρηίσι σπένδειν εκ χρυσής φιάλης ες τον πόντον”. (Αλεξ. Ανάβ. Α'

Ο Μέγας Αλέξανδρος αφού διέβη τον Ελλήσποντο, προσέφερε θυσία στον τάφο του Έλληνα ηρωα του Τρωικού πολέμου Πρωτεσιλάου. Ο Πρωτεσίλαος ήταν ο πρώτος Έλληνας, ο οποίος είχε αποβιβαστεί στην πα ραλία της Τροίας και αμέσως εφονεύθη από τον Έκτορα. Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν ο πρώτος Έλληνας ο οποίος αποβιβάστηκε στην ασιατική ακτή κατά την εκ στρατεία του στην Ασία.

Ο Μέγας Αλέξανδρος στο μέρος της Ευρωπαϊκής ηπείρου από όπου εξέπλευσε, αλλά και στο μέρος της Ασιατικής ηπείρου όπου αποβιβάστηκε, ίδρυσε βωμούς του θεού Διός, της θεάς Αθηνάς και του ημίθεου _Ηρακλέους. ' 'Λέγουσιν δε και πρώτον εκ της νεώς ξυν τοις όπλοις εκβήναι αυτόν ες την γην την Ασίαν, και βωμιούς ιδρύσασθαι, όθεν τε εστάλη εκ της Ευρώπης, και όπου εξέβη της Ασίας, Διός αποβατηρίου και Αθηνάς και Ηρακλέους (Αλεξ. Ανάβ. Α' Ι 1.7).

Επίσης, προσέφερε θυσία στη θεά Αθηνά, την Ιλιάδα Αθηνά, αλλά και προς τιμήν του βασιλέα των Τρώων Πριάμου, επάνω στον βωμό του Ερκείου Διός. ”Θύσαι δε αυτόν και Πριάμω επί του βωμού του Διός του Ερκείου λόγος κατέχει, μήνιν Πριάμου παραιτούμενον τω Νεοπτολέμου γένει, ό δη ες αυτόν καθήκεν ' (Αλεξ. Ανάβ. Α' 11.8). (Ο Δίας ωνομαζόταν Ερκείος, διότι είχε βωμό στο έρκος, το προαύλιο δηλαδή, ως θεός προστάτης της οικίας). Ο υιός του Αχιλλέως Νεοπτόλεμος, είχε φονεύσει τον Πρίαμο, πλησίον του βωμού του Ερκείου Διός. Ο Μέγας Αλέξανδρος από μητέρα καταγόταν από το γένος του Νεοπτολέμου. Η μητέρα του Ολυμπιάς, είλκε την καταγωγή από τους βασιλείς της Ηπείρου, τους απογόνους του Νεοπτολέμου, ο οποίος μετά την άλωση της Τροίας, πήγε και βασίλευσε εκεί. Με τη θυσία αυτή ο Μέγας Αλέξανδρος ήθελε τρόπον τινά να εξευμενίσει την ψυχή του Πριάμου, επειδή ένας πρόγονός του, από την πλευρά της μητέρας του, τον εφόνευσε.

Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Ηφαιστίων εστεφάνωσαν τους τάφους του Αχιλλέως και του Πατρόκλου α ντιστοίχως, τιμώντες τους δύο μεγάλους πανελλήνιους ήρωες. ..οι δε, ότι και αυτός τον Αχιλλέως άρα τάφον εστεφάνωσεν Ηφαιστίωνα δε λέγουσιν, ότι του Πατρόκλου τον τάφον εστεφάνωσε ' (Αλεξ. Ανάβ. Α' 12.1).

Στις ακρόπολη των Σάρδεων ο Μέγας Αλέξανδρος έκτισε ναό και βωμό προς τιμήν του Ολυμπίου Διός.

...αυτός δε επί τη άκρα ναόν τε οικοδομήσαι Διός Ο λυμπίου επενόει, και βωμόν ιδρύσασθαι ' (Αλεξ Ανάβ. Α' 17.5).

Στην Έφεσο ο Μέγας Αλέξανδρος έδωσε εντολή να κτισθεί ο ναός της θεάς Αρτέμιδος. Ο περίφημος αυτός ναός της θεάς Αρτέμιδος τον οποίο είχε αρχίσει να οι κοδομεί ο Κνώσιος Χερσίφρων και αποπερατώθηκε μετά από 120 έτη, πυρπολήθηκε από τον Ηρόστρατο την ημέρα της γεννήσεως του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ανοικοδομήθηκε πάλι από τις Ιωνικές πόλεις με τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη.

Επίσης, όταν ο Μέγας Αλέξανδρος έφθασε στους Σόλους, "Αλέξανδρος δε εν Σόλοις θύσας τε τω Ασκληπιώ, και πομπεύσας αυτός τε και η στρατιά πάσα, και λαμπάδα επιτελέσας, και αγώνα διαθείς γυμνικόν τε και μουσικόν, Σολεύσι μεν δημοκρατείσθαι έδωκεν αυτός δε αναζεύζας ες Ταρσόν .αυτός δε συν τοις πεζοίς και τη ίλη τη βασιλική ες Μαγαρσόν ήκε και τη Αθηνά τη Μαγαρσίδι έθυσεν (Αλεξ. Ανάβ. B' 5.8,9). Ο δε Αλέξανδρος αφού προσέφερε θυσία στους Σόλους, προς τιμήν του Ασκληπιού, και αφού έκαναν πανηγυρική περιφορά (λιτανεία) και αυτός ο ίδιος και ο ολόκληρος ο στρατός του, ετέλεσε λαμπαδηδρομία και συνεκρό τησε γυμνικό (αθλητικούς) και μουσικούς αγώνες, εις μεν τους κατοίκους των Σόλων επέτρεψε να έχουν το δημοκρατικό πολίτευμα. Αυτός δε κινήσας με τον στρατό του προς την Ταρσό, ...αυτός δε μαζί με τους πεζούς και με τη βασιλική ίλη ήλθε στη Μαγαρσό και θυσίασε στη Μαγαρσίδα Αθηνά". (Η λαμπαδηδρομία ήταν αγώνας δρόμου με αναμμένες λαμπάδες, προς τι μήν των πυρφόρων θεών Αθηνάς, Ηφαίστου και Προ μηθέως, πεζή ή επί ίππων. Το αγώνισμα συνίστατο στο να φθάσει ο αγωνιζόμενος στο τέρμα ή να παραδώσει την λαμπάδα αναμμένη σε κάποιον άλλον. Το "γυμνικόν” ή οι γυμνικοί, ήταν αθλητικοί αγώνες και συνίσταντο στο πένταθλον: άλμα, δρόμο ταχύτητος, δίσκο, ακόντιο και πάλη. Ο "μουσικός” ή οι μουσικοί αγώνες, περιεστρέφοντο σε απαγγελίες διαφόρων ποιημάτων, επικών, λυρικών και τραγωδιών).

Επίσης, όταν ο Μέγας Αλέξανδρος έφθασε στη Μαλλό, της οποίας οι κάτοικοι ήταν άποικοι του Άργους, προσέφερε θυσία (ενήγισε) προς τιμήν του Αμφιλόχου, υιού του Αμφιαράου και της Εριφύλης, Έλληνα ήρωα του Τρωικού πολέμου. ' 'Ένθεν δε ες Μαλλόν αφίκετο και Αμφιλόχω όσα ήρωι ενήγισε... (Αλεξ. Ανάβ. B' 5.9). Από εκεί δε έφθασε στην Μαλλό και προσέφερε στον Αμφίλοχο όσα θύματα αρμόζει να προσφέρει κανείς σε θυσία προς ήρωα". (Το θύειν λέ γεται επί θυσίας στους θεούς, το εναγίζειν επί θυσίας σε ήρωες και νεκρούς).

Μετά την κατάληψη της Τύρου, ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε θυσία προς τιμήν του Έλληνα ήρωα, του ημίθεου Ηρακλέους και ετέλεσε πανηγυρική περι φορά (λιτανεία) με όλο το στρατό παρατεταγμένο. Συγχρόνως τα πλοία του έκαναν πανηγυρική επίδειξη προς τιμήν του Ηρακλέους. Επίσης, διοργάνωσε γυμνικούς (αθλητικούς) αγώνες και λαμπαδηδρομία. ' Άλέξανδρος δε τω Ηρακλεί έθυσε τε και πομπήν έστειλε ξυν τη δυνάμει ωπλισμένη • και αι νήες ξυνεπόμπευσαν τω Ηρακλεί, και αγώνα γυμνικόν εν τω ιερώ και λαμπάδα εποίησε (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 24.6),

Πριν την κατάληψη της πόλης της Γάζας της Φοινί κης, ο Μέγας Αλέξανδρος, ενώ ήταν στεφανωμένος, θυσίαζε στους θεούς κατά τα ειωθότα. "Και εν τούτω θύοντι Αλεξάνδρα), και εστεφανωμένω τε και κατάρχεσθαι μέλλοντι του πρώτου ιερε,ίου κατά νόμον... (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 26.4).

Στην πόλη Μέμφιδα της Αιγύπτου, ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε θυσία στους θεούς και στον θεό των Αιγυπτίων Άπιν, ενώ ετέλεσε και γυμνικούς (αθλητικούς) και μουσικούς αγώνες. Για χάρη του ήλθαν από την Ελλάδα οι εμπειρότατοι καλλιτέχνες οι ασχολούμενοι εις αυτά. "Εκείθεν δε διαβάς τον πόρον ήκεν ες Μέμφιν • και θύει εκεί τοις τε άλλοις θεοίς και τω Άπιδι και αγώνα εποίησε γυμνικόν τε και μουσικόν ήκον δε αυτώ οι αμφί ταύται τεχνίται εκ της Ελλάδος οι δοκιμώματοι (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 1.4).

Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ο Μέγας Αλέξανδρος διέταξε να κατασκευασθούν ναοί των Ελλήνων θεών, από δε τους Αιγυπτίους θεούς μόνο ναός της θεάς Ίσιδος, την οποία οι Έλληνες εταύτιζαν με την Αφροδίτη, "Πόθος ουν λαμβάνει αυτόν του έργου, και αυτός τα σημεία τη πόλει έθηκεν, ίνα τε αγοράν εν αυτή δείμασθαι έδει και ιερά όσα και θεών ων τινων, των μεν Ελληνικών, Ίσιδος δε Αιγυπτίας, και το τείχος η περιβεβλήσθαι. Και επί τούτοις εθύετο, και τα ιερά καλά εφαί νετο (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 1.4). ΓΙ' αυτό λοιπόν κατελή φθη από σφοδρή επιθυμία ο Αλέξανδρος για την εκτέ λεση αυτού του έργου, και αυτός ο ίδιος διέγραψε το σχέδιο της πόλεως και ώρισε πού πρέπει να κτίσουν την αγορά εντός αυτής, πού δε και πόσους ναούς, και ποίων θεών, των μεν άλλων Ελληνικών εκ δε των ΑΙγυπτιακών μόνης της Ίσιδος, και σε ποιο μέρος έπρεπε να οικοδομηθεί το τείχος γύρω της πόλεως. Και χάριν αυτών θυσίασε και η θυσία απέβη αισία.

Ο Μέγας Αλέξανδρος μετά την επιστροφή του από την επίσκεψη στο ιερό του θεού Άμμωνος στην όαση Σίουα και την έλευσή του στη Μέμφιδα, προσέφερε θυσία στο Δία το βασιλέα και έκανε πανηγυρική περιφορά με το στράτευμά του οπλισμένο και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και μουσικούς αγώνες. "Εις Μέμφιν δε αυτώ πρεσβείαι τε πολλαί εκ της Ελλάδος ήκον, ...ήρχεν Ασκληπιόδωρος o Ευνίκου. Ενταύθα θι3ει τω Διί τω βασιλεί και πομπεύει ξυν τη στρατιά εν τοις όπλοις και αγώνα ποιεί γυμνικόν και μουσικόν ' (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 5.2).

Την άνοιξη του 331 π.Χ., στην πόλη Τύρο της Φοινίκης, ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε θυσία προς τιμήν του Έλληνα ήρωα Ηρακλέους KCll ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και μουσικούς αγώνες. "Εν Τύρω δε αύθις θύει τω Ηρακλεί και αγώνα ποιεί γυμνικόν τε και μουσικόν". (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 6.4).

Στην πόλη των Σούσων ο Μέγας Αλέξανδρος, αφού προσέφερε θυσία κατά την πατροπαράδοτη συνήθεια και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) αγώνες και λα μπαδηδρομία, επροχώρει εναντίον των Περσών. "Αφίκετο δε εις Σούσα Αλέξανδρος.. ..Ενταύθα θύσας τω πατρίω νόμω Αλέξανδρος και λαμπάδα ποιήσας και αγώνα γυμνικόν προυχώρει επί Πέρσας (Αλ. Ανάβ. Γ' 16.9).

Μόνο αν είναι κανείς Έλληνας, μπορεί να καταλάβει τι σημαίνει αυτή η τελευταία πρόταση, όπως και η επόμενη παράγραφος. Είμαστε οι ίδιοι ως λαός χιλιάδες χρόνια. Σεβόμαστε τα θεία και αγωνιζόμαστε τον κα λόν αγώνα. οι συνήθειες και πολιτισμός μας αποδεικνύονται σε κάθε δράση μας και μάς συνοδεύουν παντού. Αξίζει να το προσέξουμε. Ο Μέγας Αλέξανδρος διεξάγει ένα μεγάλο αγώνα στην Ασία, ο οποίος έχει φοβερό τίμημα. Πρέπει να προχωρήσει εναντίον των Περσών και αυτός μετά τις πατροπαράδοτες θυσίες στους θεούς και τη λαμπαδηδρομία οργανώνει αθλητικούς αγώνες (γυμνικόν). Είναι η ίδια αντιμετώπιση και η ίδια συμπεριφορά με αυτήν που έδειχναν οι Σπαρτιά τες λίγο πριν τη μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. Αγωνίζονταν και χτενίζονταν επί τρεις ημέρες στα στε νά των Θερμοπυλών και έκαναν τον Ξέρξη και τους Πέρσες να μη καταλαβαίνουν, πώς είναι δυνατόν, τη στιγμή που έδιναν τη μάχη της ζωής τους, να φέρονται έτσι.

 Επίσης, ο Μέγας Αλέξανδρος θυσίασε βαδίζοντας προς τον Καύκασο (Ινδικό ή Παροπάμισο). "Κατά τούτον το χρόνο ο Αλέξανδρος εβάδιζε προς το όρος Καύκασο όπου και πόλη έκτισε και την ωνόμασε Αλε ξάνδρεια. (Μία από τις πολλές Αλεξάνδρειες που έκτισε). Και αφού προσέφερε θυσία στους θεούς, σε όσους συνήθιζε πέρασε το όρος Καύκασο, διορίσας προηγουμένως σατράπη στη χώρα τον Πέρση Προέξη, επόπτη δε σε αυτή με λίγους στρατιώτες το Νειλόξενο του Σατύρου, έναν εκ των εταίρων , "Εν τούτω δε Αλέξανδρος προς τον Καύκασον το όρος ήγεν, ίνα και πόλιν έκτισε και ωνόμασεν Αλεξάνδρειαν• και θύσας ενταύθα τοις θεοίς όσοις νόμος αυτώ υπερέβαλε το όρος τον Καύκα σον, σατράπην μεν τη χώρα επιτάξας Προέξην, άνδρα Πέρσην, των δε εταίρων Νειλόξενο τον Σατύρου επίσκοπον ξυν στρατιά απολιπών ' (Αλεξ. Ανάβ. Γ' 28.4).

Ομοίως, στη Σογδιανή όταν ο Μέγας Αλέξανδρος έκτισε την πόλη την επί του Τανάϊδος (Ιαξάρτη) ποτα μού, προσέφερε θυσία στους θεούς, κατά την συνήθειάν του, και διοργάνωσε ιππικούς και γυμνικούς (αθλητικούς) αγώνες. ' Άυτός δε την πόλιν ην επενόει τειχίσας εν ημέραις είκοσι. ...θύσας τοις θεοίς ως νόμος αυτώ και αγώνα ιππικόν τε και γυμνικόν ποιήσας.... ” (Αλεξ. Ανάβ. Δ' 4).

Στην πόλη Νίκαια, ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε θυσία στη θεά Αθηνά και κατόπιν προχώρησε προς τον Κωφήνα ποταμό. "Αφικόμενος δε ες Νίκαιαν πόλιν και τη Αθηνά θύσας προυχώρει ως επί Κωφήνα, προπέμψας κήρυκα ως Ταξίλην τε -και τους επί τάδε του Ινδού ποτα μού, κελεύσας απαντάν όπως αν εκάστοις προχωρή ” (Αλεξ. Ανάβ. Δ' 22.6).

Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος κατέλαβε την Άορνο πέ τρα, προσέφερε και πάλι θυσία. ' Έίχετό τε Αλεξάνδρω η πέτρα η τω Ηρακλεί άπορος γενομένη, και έθυεν επ αυτή Αλέξανδρος και κατεσκεύασεν φρούριο ... και πι στός ες τα μάλιστα εφαίνετο (Αλεξ. Ανάβ. N 30.4).

Στην πόλη Νύσσα, ' 'ο Αλέξανδρος κατελήφθη από σφοδρή επιθυμία να δει τον τόπο, όπου εκαυχώντο οι Νυσσαίοι ότι εσώζοντο μερικά πράγματα υπενθυμίζο ντα το Διόνυσο . ...Ο Αλέξανδρος προσέφερε θυσία προς τιμήν του θεού Διονύσου και συνέφαγε σε συ μπόσιο με τους εταίρους". ' Άλέξανδρον δε πόθος έλα βεν Ιδείν τον χώρον όπου τινα υπομνήματα του Διονύ σου οι Νυσσαίοι εκόμπαζον. ... Θύσαί τε αυτού Αλέξανδρον τω Διονύσω και ευωχηθήναι ομού τοις εταίροις (Αλεξ. Ανάβ. E' 2.5,6).

"Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος έφθασε στον Ινδό πο ταμό, . ..Εδώ προσέφερε θυσία στους θεούς, σε όσους πατροπαράδοτα εσυνήθιζε και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και ιππικούς αγώνες πλησίον του ποταμού. Και τα σημεία των θυσιών έγιναν ευοίωνα ως προς τη διάβαση του ποταμού. "Αλέξανδρος δε ως αφίκετο επί τον Ινδόν ποταμόν, ... Ενταύθα θύει Αλέξανδρος τοις θεοίς όσοις αυτώ νόμος και αγώνα γυμνικόν και ιππικόν επι' τω ποταμώ και γίγνεται αυτώ επί τη διαβάσει τα ιερά ' (Αλεξ. Ανάβ. E' 3.5,6).

Μετά τη διάβαση του Ινδού ποταμού, ο Μέγας Αλέξανδρος εθυσίασε κατά τη συνήθειά του. ^Ι 'Ως δε διέβη πέραν του Ινδού ποταμοί), και ενταύθα αύ θύει κατά νόμον Αλέξανδρος' (Αλεξ. Ανάβ. Ε' 8.2).

Στα Τάξιλα ο Μέγας Αλέξανδρος έκανε θυσία κατά τη συνήθειά του και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και ιππικούς αγώνες. "Και ενταύθα αύ Αλέξανδρος εν Ταξίλοις θΙ')ξΙ όσα o νόμος και αγώνα ποιεί γυμνικόν και ιππικόν (Αλεξ. Ανάβ. Ε' 8.3).

Στην όχθη του Υδάσπη ποταμού, Αλέξανδρος αφού έθαψε τους φονευθέντες στη μάχη με τις πρέπουσες τιμές σ' αυτούς, προσέφερε τις συνήθεις θυσίες στους θεούς για τη νίκη, και ετέλεσε γυμνικούς (αθλη τικούς) και ιππικούς αγώνες εκεί στην όχθη του Υδά σπου όπου κατ' αρχάς διέβη μαζί με το στρατό του”

Άλεξάνδρα) δε επειδή οι αποθανόντες εν τη μάχη κεκό σμηντο τω πρέποντι κόσμω, ο δε τοις θεοίς τα νομιιζόμε να επινίκεια έθυε, και αγών εποιείτο αυτώ • γυμνικός τε και ιππικός αυτού επί τη όχθη του Υδάσπου ίναπερ το πρώτον διέβη άμα τω στρατώ (Αλεξ. Ανάβ. E' 20.1).

Στον Ύφασι ποταμό, το Σεπτέμβριο του 326 π.Χ., όταν ελήφθη η απόφαση της επιστροφής, ο Μέγας Αλέξανδρος έκτισε δώδεκα τεράστιους βωμούς, ως ενθύμια των αγώνων του. οι βωμοί ήταν αφιερωμένοι στους δώδεκα (12) θεούς του Ολύμπου, στους θεούς όλων των Ελλήνων. Στο μέσον των δώδεκα αυτών βωμών τοποθετήθηκε χάλκινη στήλη με την επιγραφή "ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΕΝΤΑΥΘΑ ΕΣΤΗ”. 'Ώς δε κατασκευασμένοι αυτώ οι βωμοί ήσαν, θύει δη επ' αυτών ως νόμος και αγώνα ποιεί γυμνικόν τε και ιππικόν (Αλεξ. Ανάβ. Ε' 29.2). Όταν δε κατασκευάστηκαν οι βωμοί, (ο Μέγας Αλέξανδρος) θυσίασε πάνω σε αυτούς κατά τη συνήθειά του και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και ιππικούς αγώνες.

Ο Στράβων αναφέρει σχετικά με τον προσδιορισμό του σημείου όπου έφθασε ο Μέγας Αλέξανδρος τα ε ξής: "Αλέξανδρος δε της Ινδικής στρατείας όρια βωμούς έθετο εν τοις τόποις εις ους υστάτους αφίκετο την προς ταις ανατολαίς Ινδών, μιμούμενος τον Ηρακλέα και τον Διόνυσον ην μεν δη το έθος τούτο (Στράβωνος Γεω γραφικά Γ' 5.5). Ο Αλέξανδρος δε προσδιόρισε τους βωμούς, ως όρια της εκστρατείας στην Ινδία στους πιο απομακρυσμένους τόπους στους οποίους έφθασε ανατολικά στην Ινδία, μιμούμενος τον Ηρακλή και τον Διόνυσο επειδή αυτό ήταν το έθιμο.

Πλησίον του Ακεσίνου ποταμού, ο Μέγας Αλέξανδρος εθυσίασε και πάλιν. ..και φόρους ούστινας αποίσουσι τάζας θύει αύ και επί τω Ακεσίνη ποταμώ ' '

(Αλεξ. Ανάβ. E' 29.5). Και αφού κανόνισε τους φόρους που θα πλήρωναν, θυσίασε πάλιν και πλησίον του Ακεσίνου ποταμού.

Στη θάλασσα των Ινδιών, στα νησιά τα οποία συνήντησε στα ανοικτά, ο Μέγας Αλέξανδρος, θυσίασε προς τιμήν των θεών: ...και προς τοις άκροις αυτοίς καθορμισθείς θύει τοις θεοίς Αλέξανδρος όσοις έφασκεν ότι παρά του Άμμωνος επηγγελμένον ην θύσαι αυτώ ” (Αλεξ. Ανάβ. ΣΤ' 19.4).

Την επομένη ημέρα θυσίασε και πάλιν: "Ενταύθα ταύρους τε σφάξας τω Ποσειδώνι αφήκεν ες την θάλασ σαν και σπείσας επί τη θυσία την τε φιάλην, χρυσήν ούσαν, και κρατήρας χρυσούς ενέβαλλεν ες τον πόντον χαριστήρια,....και του Τίγρητος". (Αλεξ. Ανάβ. ΣΤ' 19.5). Εκεί και ταύρους αφού έσφαξε, τους έριψε στη θάλασσα προς τιμήν του Ποσειδώνος και αφού έκανε σπονδή κατά τη θυσία, και τη φιάλη η οποία ήταν χρυσή, και χρυσούς κρατήρες έριψε στη θάλασσα ως ευχαριστή ρια.. ... και του Τίγρη.

Στην Καρμανία, ο Μέγας Αλέξανδρος έκανε θυσία, ως ευχαριστήρια, για τη νίκη κατά των Ινδών και για τη σωτηρία του στρατού κατά τη διάβαση της ερήμου της Γαδρωσίας και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και ιππικούς αγώνες. .. θύσαι εν Καρμανία Αλέξανδρος χαριστήρια της κατ' Ινδών νίκης και υπέρ της στρατιάς, ότι απεσώθη εκ Γαδρωσίων, και αγώνα διαθείναι μου σικόν τε και γυμνικόν ' (Αλεξ. Ανάβ. ΣΤ' 28.3).

Στα Εκβάτανα, ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε θυσία και ετέλεσε γυμνικούς (αθλητικούς) και μουσικούς αγώνες. "Εν Εκβατάνοις δε θυσίαν τε έθυσεν Αλέξαν δρος, ώσπερ αυτώ επί ξυμφοραίς αγαθαίς νόμος, και αγώνα επετέλει γυμνικόν τε και μουσικόν” (Αλεξ. Ανάβ. Ζ' 14.1).

Ίσως έχει γίνει κουραστική αυτή η αναφορά στις πε ριπτώσεις, όπου ο Μέγας Αλέξανδρος τιμά τους Έλληνες θεούς και ήρωες. Αυτές οι περιπτώσεις δεν είναι και οι μόνες. Το ουσιώδες γεγονός είναι και παραμένει ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ως Έλληνας, τιμά και σέβεται τους Έλληνες θεούς και ήρωες. Ο τρόπος μάλιστα που τους τιμά, με τη διεξαγωγή δηλαδή αθλητικών και μουσικών αγώνων, αλλά και θεατρικών παραστάσεων, είναι κατ' εξοχήν Ελληνικός. Στα Εκβάτανα της Μηδί ας ο Μέγας Αλέξανδρος αφού τακτοποίησε τις επεί γουσες υποθέσεις διοργάνωσε θεατρικές παραστάσεις και πανηγύρεις, διότι είχαν φθάσει εκεί από την Ελλάδα τρεις χιλιάδες καλλιτέχνες. ' 'Ως δε ήκεν εις Εκβάτανα της Μηδίας και διώκησε τα κατεπείγοντα, πάλιν ην εν θεάτροις και πανηγύρεσιν, άτε δη τρισχιλίων αυτώ τεχνιτών από της Ελλάδος αφιγμένων ". (Παράλ. βίοι, 72).

Επειδή ο Μέγας Αλέξανδρος σεβόταν και τιμούσε την αρετή και τους Έλληνες ήρωες, απέστειλε ένα μέρος των λαφύρων που κυρίευσε στους Κροτωνιάτες, στη Μεγάλη Ελλάδα. Από την πόλη αυτή καταγόταν ο αθλητής Φάϋλλος, ο οποίος το 480 π.Χ., δηλαδή πριν από εκατόν πενήντα περίπου χρόνια από την εποχή αυ τή, ήλθε με δικό του πλοίο στη Σαλαμίνα για να πάρει μέρος στη ναυμαχία εναντίον των Περσών υπέρ των Ελλήνων. Ομοίως, ανακοίνωσε την ανοικοδόμηση της πόλης των Πλαταιών, διότι πρόσφεραν την πόλη τους στους Έλληνες για να πολεμήσουν εκεί για την ελευθερία. (Το 479 π.Χ. στη μάχη των Πλαταιών οι Έλληνες υπό το βασιλιά της Σπάρτης Παυσανία νίκησαν τους Πέρσες). Ο Πλούταρχος γράφει χαρακτηριστικά. . ιδία δε Πλαταιεύσι την πόλιν ανοικοδομείν; ότι την χώραν οι πατέρες αυτών εναγωνίσασθαι τοις Έλλησιν υπέρ της ελευθερίας παρέσχον. Έπεμψε δε και Κροτω νιάταις εις Ιταλίαν μέρος των λαφύρων, την Φαΰλλου του αθλητού τιμών προθυμίαν και αρετήν, ος περί τα Μηδικά, των άλλων Ιταλιωτών απεγνωκότων τους Έλληνας, ιδιόστολον έχων ναόν έπλευσε εις Σαλαμίνα, του κινδύνου συμμεθέξων. Ούτω τις ευμενής ην προς άπα σαν αρετήν και καλών έργων φύλαξ και οικείος". (Παράλ. βίοι, 34).

 Κατ' αναλογία προς τις Ερινύες, στη Μακεδονία υπήρχαν οι Αραντίδες, (από τη λέξη αρά, η οποία σημαίνει κατάρα) και προς τις Ευμενίδες οι Ευδαλαγίνες.

Η σχέση των Μακεδόνων με τα ιερά της νότιας Ελλάδος ανάγεται στη Μυθολογία. Το μαντείο των Δελφών έδωσε χρησμό στο βασιλιά Κάρανο να ακολουθή σει την αίγα, η οποία θα τον οδηγούσε στην ίδρυση της πρωτεύουσας του κράτους, τις Αιγές.

Ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αλέξανδρος Α', έστησε στους Δελφούς χρυσό ανδριάντα, διεκδικώντας την αναγνώρισή του για την προσφορά του κατά τους Περ σικούς πολέμους.

Ο βασιλιάς της Μακεδονίας Αρχέλαος, επρώτευσε στο αγώνισμα του τεθρίππου στους δελφικούς αγώνες. Μακεδόνες υπηρέτησαν ως ιερομνήμονες ή ναοποιοί στο ιερό των Δελφών, ενώ υπήρχαν και περιπτώσεις απονομής προξενίας και άλλων τιμών σε Μακεδόνες. Σε μια επιγραφή ψήφισμα αναφέρεται:

'Δελφοί έδωκαν Συνέσει, Άρχωνι και τοις τούτου αδελφοίς Κλείνου Μακεδόσιν εκ Πέλλης αυτοίς και εκγόνοις προξενίαν, προμαντείαν, προεδρίαν, ατέλειαν, ασυλίαν, προδικία, επιτιμάν και τάλλα όσα και τοις άλλοις προξένοις, άρχοντος Δαμοκράτους βουλευόντων Μεγακλέους.... ".

Ένας από τους υιούς του Κλείνου, ο οποίος αναφέρεται στο ανωτέρω ψήφισμα, ο Άρχων, πρώτευσε στη "συνωρίδα ” (αγώνας αρματοδρομίας, όπου το άρμα το έσερναν δύο άλογα), στους αγώνες των Ισθμίων και των Πυθίων.

Κατόπιν ακολούθησε το Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία στην Ασία.

Στα εξηκοστά ένατα (69^α) Πύθια, το 314 π.Χ., νικητής στη "πωλική συνωρίδα ” ήταν ο Πτολεμαίος ο Λά γου, ο οποίος καταγόταν από την Εορδαία της Άνω Μακεδονίας, ο ιδρυτης της δυναστείας των Πτολεμαί ων στην Αίγυπτο.

Το 332 π.Χ., μετά τη μάχη της Ισσού, ο Μέγας Αλέ ξανδρος έκτισε στον Πίναρο ποταμό τρεις βωμούς. Για το θεό Δία, τη θεά Αθηνά και τον ήρωα τον ημίθεο Ηρακλή. Πιστεύω ότι το καταλαβαίνει o καθένας. Ο Μέγας Αλέξανδρος τιμούσε τους Έλληνες θεούς και τον Έλληνα ήρωα, τον ημίθεο Ηρακλή.

Το 332 π.Χ. ο μηχανικός Δεινοκράτης ασχολείτο, με εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με την αναστηλωση του ναού της θεάς Αρτέμιδος στην Έφεσο. Με εντολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου πήγε στην Αίγυπτο για να κάνει το πολεοδομικό σχέδιο της νέας πόλης. Η πρώτη φροντίδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν να καθορίσει τη θέση, του ναού της πολιούχου της πόλης Ίσιδος, την οποία οι Έλληνες ταύτιζαν με την Αφροδίτη και του ναού του _Απόλλωνος.

Το συμπέρασμα που προκύπτει από τα ανωτέρω εί ναι: οι Μακεδόνες είναι μόνο Έλληνες. Οι Σκοπιανοί δεν είναι Μακεδόνες ούτε υπήρξαν ποτέ.
ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕΡΟΣ 9ον